Κυριακή 11 Ιουνίου 2017

Πενταμερής σε κινούμενη άμμο - Αγώνας δρόμου για το έγγραφο

Κώστας Βενιζέλος 
Από το philenews

Σε θολό τοπίο συγκαλείται η νέα πενταμερής Διάσκεψη για την Κύπρο, που χρονικά τοποθετείται στις 28 Ιουνίου καθώς οι εμπλεκόμενοι «μεταφράζουν» διαφορετικά τη συμφωνία του Δείπνου της περασμένης Κυριακής.

Διπλωματική πηγή σημείωνε πως από τη στιγμή που όλοι έχουν συναινέσει και καθορίστηκε ημερομηνία για την πενταμερή, αυτό μεταφέρει την πίεση στις πλευρές και την ευθύνη για την ερμηνεία των συμφωνηθέντων στον Γενικό Γραμματέα, Αντόνιο Γκουτέρες.
Ο απεσταλμένος του ΟΗΕ, Έσπεν Μπαρθ Άιντα, θεωρεί πως το έγγραφο που θα συνταχθεί από τον ίδιο για τα θέματα της Ασφάλειας θα είναι «ιδιοκτησία» των Ηνωμένων Εθνών.

Τα Ηνωμένα Έθνη, με βάση την ερμηνεία τους για τα συμφωνηθέντα του Δείπνου που είχε την περασμένη Κυριακή στη Νέα Υόρκη ο Γενικός Γραμματέας, Αντόνιο Γκουτέρες, με τον πρόεδρο Αναστασιάδη και τον κατοχικό ηγέτη, Μουσταφά Ακιντζί, θεωρούν πως το έγγραφο δεν χρειάζεται να τύχει έγκρισης από τους εμπλεκόμενους φτάνει, ωστόσο, να μην υπάρχουν σοβαρές ενστάσεις για το περιεχόμενο ή για πρόνοιες που θα υιοθετούνται.

Σύμφωνα με πηγή του Διεθνούς Οργανισμού, που θέλησε να ρίξει φως στα συμφωνηθέντα του Δείπνου, το έγγραφο δεν θα είναι κοινό υπό την έννοια πως θα είναι συμφωνημένο από όλες τις πλευρές και δεν αποτελεί προϋπόθεση να το αποδεχθούν οι εμπλεκόμενοι για να συγκληθεί η Διάσκεψη της Γενεύης.

Με αυτή τη γραμμή πλεύσης είναι εναρμονισμένη και η τουρκική πλευρά, ενώ η Λευκωσία έχει διαμηνύσει προς τα Ηνωμένα Έθνη πως το έγγραφο πρέπει να είναι συμφωνημένο, υπό την έννοια να κινούνται οι απόψεις προς την ίδια κατεύθυνση.

Η Λευκωσία στέκει στη διατύπωση της συμφωνίας του Δείπνου, που αναφέρεται σε «κοινό έγγραφο».

Ο Έσπεν Μπαρθ Άιντα έχει, ειρήσθω εν παρόδω, ετοιμάσει ένα προσχέδιο το οποίο είχε μαζί του στην πρώτη Διάσκεψη της Γενεύης, που συγκλήθηκε στις 9 Ιανουαρίου 2017, αλλά δεν κατατέθηκε. Αυτό το έγγραφο έχει εμπλουτιστεί και με νέα στοιχεία ως αποτέλεσμα και των όσων συζητήθηκαν στο Μοντ Πελεράν 3. Σε αυτό αναμένεται ότι θα καταγράφονται οι θέσεις των εμπλεκομένων, τα ερωτήματα που κατατέθηκαν στο Μοντ Πελεράν 3 τον περασμένο Ιανουάριο (μετά τη Διάσκεψη της Γενεύης) καθώς και όσα θα συζητήσει με όλους τους εμπλεκόμενους σε Αθήνα, Λευκωσία, Άγκυρα και Λονδίνο.

Την ίδια ώρα, σύμφωνα με πληροφορίες του «Φ», ο κ. Άιντα εξέφρασε την πρόθεσή του να περιλάβει ιδέες που έχει συζητήσει με όλους που θα συμμετάσχουν στη νέα Γενεύη. Αυτό δεν ευνοούν Αθήνα και Λευκωσία και το έχουν διαμηνύσει στα Ηνωμένα Έθνη. Ωστόσο, πληροφορίες αναφέρουν πως ο απεσταλμένος του ΟΗΕ ενδεχομένως να εκφράσει απόψεις σε ζητήματα που θεωρεί πως υπάρχει προοπτική σύγκλισης, τοποθετώντας τις ιδέες αυτές σε παρένθεση.

Η ανακοίνωση ημερομηνίας για τη σύγκληση Διάσκεψης εξουδετερώνει εν πολλοίς τη θέση πως το έγγραφο θα είναι συμφωνημένο. Εάν δεν είναι έτοιμο το έγγραφο ή δεν θεωρείται συμφωνημένο, η Λευκωσία δεν θα προσέλθει στην πενταμερή; Αυτό, αναφέρουν ξένοι διπλωμάτες, θα μπορούσε να γίνει εάν ανακοινωνόταν ημερομηνία υπό την προϋπόθεση πως θα ετοιμαστεί το έγγραφο και συμφωνηθεί το περιεχόμενό του.

Ο πρόεδρος Αναστασιάδης αποδέχθηκε να συμμετάσχει στην πενταμερή στις 28 Ιουνίου χωρίς να γνωρίζει το περιεχόμενο του εγγράφου και πριν να αρχίσουν οι συναντήσεις προετοιμασίας. Όπως αναφέρουν ενημερωμένες πηγές, το σκηνικό που διαμορφώνεται οδηγεί βαθμηδόν σε δυο σενάρια.

● Πρώτο, να αποτύχει η Διάσκεψη και να κηρυχθεί αδιέξοδο ή να δοθεί παράταση με νέο ραντεβού προγραμματίζοντας συνέχιση των επαφών με τη διπλωματία του «πήγαινε-έλα».

● Δεύτερο, να υπάρξει παρέμβαση του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών με την κατάθεση γεφυρωτικών προτάσεων. Οι προτάσεις, όπως ήδη αναφέραμε, είναι έτοιμες, τις γνωρίζουν όλοι οι εμπλεκόμενοι. Ο Γενικός Γραμματέας, εάν οι συζητήσεις οδηγούνται σε αδιέξοδο, θα επιχειρήσει με τη συναίνεση των συμμετασχόντων να καταθέσει τις ιδέες του, χωρίς «να είναι δεσμευτικές». Ποιος θα αρνηθεί και θα αναλάβει την ευθύνη του αδιεξόδου;

Είναι σαφές πως ο χρόνος πιέζει επειδή ο κ. Άιντα πρέπει να αποχωρήσει για να πολιτευθεί στη Νορβηγία και ενόψει των γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.

Την ίδια ώρα, είναι σαφές πως το μείζον για τους εν δυνάμει μεσολαβητές και τον ΟΗΕ είναι πώς θα πλασαριστεί «η παραμονή... μικρού αριθμού Τούρκων στρατιωτών» μετά τη λύση. Αναφέρεται πως ο στόχος θα είναι οι στρατιωτικές δυνάμεις να μειωθούν στα επίπεδα της ΕΛΔΥΚ και της ΤΟΥΡΔΥΚ. Δεν διευκρινίζεται πότε θα μειωθούν τα στρατεύματα στους αριθμούς του 1960, καθώς αυτό θα εξαρτηθεί από τη συμφωνία που θα αφορά στον χρόνο διάρκειας της μεταβατικής περιόδου. Επί της ουσίας εκείνο που έχει σημασία είναι πως θα υπάρχει εσαεί στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας στο νησί, όπως πριν την εισβολή του 1974.

Στη Γενεύη με τη σκέψη στις γεωτρήσεις

Ο χρόνος σύγκλησης της Διάσκεψης και το γεγονός ότι έχει εξαγγελθεί πως θα είναι σε διάρκεια πολυήμερη δείχνει πως ημερολογιακά θα είναι κοντά ή θα συμπέσει με την προγραμματισμένη γεώτρηση της Total.

Αυτό προφανώς και θα το χρησιμοποιήσουν διπλωματικά οι Τούρκοι για να πιέσουν τη Λευκωσία, τόσο οι ίδιοι όσο και τρίτοι. Κι αυτό ενώ η αντίδραση της Τουρκίας στους ενεργειακούς σχεδιασμούς της Κυπριακής Δημοκρατίας έχει λίγο-πολύ γίνει γνωστή. Θα ξεκινήσει γεωτρήσεις στην κυπριακή ΑΟΖ, το φθινόπωρο ή τον χειμώνα όπως προαναγγέλθηκε, επιχειρώντας προφανώς, από τη μια, να επιβάλει τετελεσμένα και, από την άλλη, να μετρήσει τις αντοχές της Λευκωσίας.

Αθήνα και Άγκυρα, σε επίπεδο γενικών γραμματέων των Υπουργείων Εξωτερικών, συναντήθηκαν στην ελληνική πρωτεύουσα την περασμένη Παρασκευή, στα πλαίσια των διερευνητικών συνομιλιών για τα ελλαδοτουρκικά. Δεν αποκλείεται, πάντως, με την ευκαιρία αυτή να συζήτησαν και το Κυπριακό ενόψει της Γενεύης.

Κώστας Βενιζέλος

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου